Bạn có bao giờ bị đau lưng dai dẳng mà không rõ nguyên nhân, đi khám xương khớp không ra bệnh, dùng thuốc giảm đau cũng không dứt điểm? Rất có thể, thủ phạm lại đến từ chính… hệ tiêu hóa của bạn. Nghe có vẻ lạ, nhưng theo nhiều nghiên cứu gần đây, đau lưng – đặc biệt là vùng thắt lưng – có thể liên quan chặt chẽ đến hội chứng ruột kích thích (IBS). Đây là mối liên hệ không phải ai cũng biết, và cũng là nguyên nhân khiến việc điều trị đau lưng mãi không hiệu quả nếu chỉ tập trung vào xương khớp.
Vậy IBS là gì? Tại sao rối loạn tiêu hóa lại ảnh hưởng đến cột sống? Hãy cùng PGS.TS.BS. TTUT.Nguyễn Quang Duật nguyên Trưởng khoa Tiêu hóa BVQY 103 – cố vấn chuyên môn của Dược phẩm Tuệ Tĩnh khám phá ngay sau đây.
Hội chứng ruột kích thích (IBS) – Không chỉ là rối loạn tiêu hóa
IBS – Irritable Bowel Syndrome (Hội chứng ruột kích thích) là một rối loạn mạn tính ở đại tràng, không gây tổn thương cấu trúc nhưng ảnh hưởng đến chức năng ruột.
Các triệu chứng phổ biến của IBS gồm:
- Đau bụng âm ỉ hoặc co thắt, thường giảm sau khi đi tiêu
- Rối loạn đại tiện: tiêu chảy, táo bón, hoặc xen kẽ cả hai
- Chướng bụng, đầy hơi, cảm giác đi ngoài không hết
IBS thường liên quan đến yếu tố thần kinh – nội tiết, căng thẳng và mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Đặc biệt, nhiều người mắc IBS đồng thời xuất hiện các triệu chứng ngoài tiêu hóa, mà đau lưng là một biểu hiện đáng chú ý.
Mối liên hệ ít ngờ giữa ruột và lưng dưới
Ruột và cột sống không nằm cùng vị trí, nhưng lại có mối liên kết thần kinh rất chặt chẽ.
Cụ thể:
- Đại tràng (ruột già) được chi phối bởi các dây thần kinh từ vùng thắt lưng và xương cùng (L1 – S4).
- Khi ruột bị rối loạn chức năng, tín hiệu đau hoặc co thắt có thể lan tỏa ra vùng lưng dưới thông qua hệ thần kinh này.
- Ngoài ra, căng thẳng, stress – vốn là yếu tố kích hoạt IBS – cũng khiến các cơ vùng lưng bị co cứng, tạo cảm giác đau mỏi khó chịu.
- Hiểu đơn giản: ruột bị kích thích – não cảm nhận tín hiệu đau – cơ vùng lưng cũng phản ứng, và bạn sẽ cảm thấy đau lưng dù “không có vấn đề gì về cột sống”.
Đặc điểm của đau lưng do hội chứng ruột kích thích
Khác với đau lưng do chấn thương, thoái hóa cột sống hay thoát vị đĩa đệm, đau lưng liên quan đến IBS có những điểm nhận diện riêng biệt:
| Tiêu chí | Đặc điểm |
| Vị trí đau | Lưng dưới, vùng thắt lưng, đôi khi lan xuống mông |
| Tính chất đau | Âm ỉ, kéo dài, không rõ điểm đau cụ thể |
| Thời điểm đau | Sau ăn, khi đầy bụng hoặc trong đợt rối loạn tiêu hóa |
| Liên quan tiêu hóa | Đi kèm đầy hơi, chướng bụng, táo bón/tiêu chảy |
| Thuyên giảm | Giảm sau khi đi ngoài hoặc xoa bụng |
Đặc biệt, có người chỉ cảm thấy đau lưng là chính, không hề để ý đến triệu chứng tiêu hóa. Chính vì vậy, việc chẩn đoán dễ bị bỏ sót nếu không nhìn bệnh theo cách toàn diện.
Những nguyên nhân khiến ruột ảnh hưởng đến cột sống
Rối loạn trục não – ruột (gut-brain axis)
- Ruột được mệnh danh là “bộ não thứ hai” của cơ thể. Khi trục não – ruột bị rối loạn, hệ thần kinh tự chủ dễ phản ứng sai lệch, dẫn đến đau lan tỏa, kể cả ở vùng lưng.
Co thắt cơ trơn và vùng bụng dưới
- Trong IBS, đại tràng co thắt bất thường, ảnh hưởng đến nhóm cơ vùng bụng chậu. Các cơ này lại liên kết với vùng cột sống thắt lưng, khiến cảm giác đau lan sang vùng lưng.
Viêm nhẹ mạn tính và tăng cảm giác đau
- Người mắc IBS thường có phản ứng viêm mức độ thấp và tăng cảm nhận đau (visceral hypersensitivity), khiến cơn đau không chỉ khu trú ở bụng mà còn xuất hiện ở vùng khác như lưng, hông.
Điều trị đau lưng do IBS – Không thể chỉ dùng thuốc giãn cơ
Khi nguyên nhân nằm ở hệ tiêu hóa, bạn không thể điều trị đau lưng đơn thuần bằng thuốc giãn cơ hay giảm đau. Điều quan trọng là phải kiểm soát tốt triệu chứng của IBS.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
- Tránh thực phẩm sinh hơi nhiều: đậu, hành, bắp cải, nước ngọt có gas
- Ăn đủ chất xơ hòa tan từ rau củ, trái cây mềm (chuối, táo, bí đỏ)
- Uống đủ nước, chia nhỏ bữa ăn
Cân bằng hệ vi sinh đường ruột
- Sử dụng men vi sinh (probiotics) giúp điều hòa nhu động ruột và giảm triệu chứng IBS.
- Các chủng men như Lactobacillus, Bifidobacterium được chứng minh có hiệu quả giảm đau bụng, chướng hơi và cải thiện tiêu hóa.
Hỗ trợ bằng sản phẩm từ thảo dược
- Một số sản phẩm kết hợp Đông – Tây y như IBS Tuệ Tĩnh chứa thảo dược truyền thống hỗ trợ giảm co thắt, điều hòa đại tiện và tăng cường sức khỏe ruột.
- Bạc hà, gừng, cam thảo… cũng là những vị thuốc giúp làm dịu ruột một cách tự nhiên.
Quản lý căng thẳng – yếu tố không thể bỏ qua
- Tập yoga, thiền, hoặc các bài thở sâu mỗi ngày để ổn định hệ thần kinh ruột
- Hạn chế làm việc quá sức, ngủ đủ 7–8 giờ mỗi ngày
Khi nào nên đi khám?
Hãy đến gặp bác sĩ khi bạn:
- Đau lưng kéo dài trên 2 tuần, không giảm dù nghỉ ngơi
- Kèm theo tiêu chảy kéo dài, táo bón nặng, đầy hơi khó chịu
- Sút cân, chán ăn, mệt mỏi, hoặc có tiền sử viêm đại tràng
- Đã dùng thuốc đau lưng nhưng không cải thiện
- Việc thăm khám đúng chuyên khoa (tiêu hóa – nội thần kinh – xương khớp) giúp phân biệt chính xác nguyên nhân và tránh điều trị sai hướng.
Đau lưng không phải lúc nào cũng do cột sống! Trong nhiều trường hợp, đó là tín hiệu từ hệ tiêu hóa đang gặp rối loạn, đặc biệt là ở người mắc hội chứng ruột kích thích (IBS) mà không hề hay biết. Việc hiểu rõ mối liên hệ giữa ruột và cột sống sẽ giúp bạn xử lý tận gốc vấn đề, thay vì chỉ “dập tắt cơn đau” bằng thuốc giảm đau.
Bên cạnh điều chỉnh chế độ ăn uống, kiểm soát căng thẳng, việc hỗ trợ phục hồi niêm mạc ruột và điều hòa nhu động đại tràng bằng thảo dược tự nhiên cũng mang lại hiệu quả đáng kể.
Trong đó, IBS Tuệ Tĩnh – sản phẩm hỗ trợ chuyên biệt cho người bị hội chứng ruột kích thích và rối loạn tiêu hóa, đang được nhiều người tin dùng nhờ thành phần kết hợp giữa Đông y và y học hiện đại. Sản phẩm giúp:
- Giảm co thắt đại tràng, đau bụng, chướng hơi
- Điều hòa phân, hỗ trợ cải thiện táo bón – tiêu chảy
- Làm dịu niêm mạc ruột, giảm nhạy cảm với kích thích thần kinh
IBS Tuệ Tĩnh không chỉ tác động lên đường ruột mà còn giúp giảm các triệu chứng “lan tỏa” như đau lưng, mệt mỏi, thường gặp ở người bị IBS mạn tính.
Nếu bạn đang bị rối loạn tiêu hóa kèm đau lưng kéo dài, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia để được hướng dẫn sử dụng sản phẩm đúng cách và hiệu quả.
Liên hệ ngay tổng đài miễn cước 1800 2295 hoặc truy cập website để đặt hàng ngay nhé!
