Bạn có bao giờ gặp ai đó than phiền rằng: “Tôi ăn ít lắm mà vẫn tăng cân, thậm chí hít không khí thôi cũng béo!”? Thực tế, không ít người rơi vào tình trạng này. Dù ăn ít, họ vẫn tăng cân nhanh chóng, khó giảm cân, và dễ nản lòng khi áp dụng chế độ ăn kiêng.
Vậy nguyên nhân thực sự là gì? Hãy cùng BS Nội trú YHCT Trịnh Thị Hoài Thương-Bác sĩ Nội trú chuyên ngành Y học cổ truyền tìm hiểu sự thật đằng sau cơ địa “dễ béo” để có hướng kiểm soát cân nặng đúng cách.
Có thật sự “ăn ít mà vẫn béo”?
Nghe có vẻ vô lý, nhưng hiện tượng này hoàn toàn có cơ sở. Trọng lượng cơ thể không chỉ phụ thuộc vào lượng thức ăn bạn nạp vào, mà còn liên quan đến:
- Tốc độ trao đổi chất: Người có chuyển hóa cơ bản (BMR) thấp sẽ tiêu hao ít năng lượng hơn.
- Hệ vi sinh đường ruột: Sự mất cân bằng vi khuẩn đường ruột có thể khiến cơ thể hấp thụ dinh dưỡng nhiều hơn bình thường.
- Nội tiết tố và gen di truyền: Một số hormon (như insulin, leptin) hoặc gene liên quan đến chuyển hóa có thể khiến cơ thể “giữ mỡ” tốt hơn.
Nói cách khác, có những người thật sự dễ tăng cân chỉ với một lượng calo nhỏ.
Nguyên nhân khiến bạn “hít không khí cũng tăng cân”
Chuyển hóa cơ bản thấp
- Mỗi người đều có một mức năng lượng tối thiểu để duy trì sự sống (thở, tuần hoàn, tiêu hóa…). Người có BMR thấp sẽ đốt ít calo hơn người khác, dẫn đến tích mỡ dễ dàng dù ăn ít.
Di truyền và cơ địa
- Một số nghiên cứu cho thấy yếu tố di truyền có thể quyết định tới 40–70% khả năng béo phì. Nghĩa là nếu trong gia đình có nhiều người dễ tăng cân, bạn cũng sẽ có nguy cơ tương tự.
Rối loạn nội tiết tố
- Insulin: tăng cao dễ gây tích trữ mỡ bụng.
- Leptin: mất cân bằng làm não bộ không nhận biết tín hiệu no.
- Cortisol (hormone căng thẳng): tăng cao làm cơ thể thèm ăn đồ ngọt, tích mỡ.
Hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng
- Đường ruột chứa hàng nghìn tỷ vi khuẩn. Khi vi khuẩn “có hại” lấn át, chúng thúc đẩy khả năng hấp thu chất béo, carbohydrate và gây viêm, gián tiếp khiến cơ thể dễ tăng cân.
Lối sống ít vận động
- Ngay cả khi ăn ít, nhưng nếu bạn ngồi nhiều, ít vận động, lượng calo tiêu hao cực thấp. Đây là yếu tố khiến “ăn ít vẫn mập” phổ biến ở dân văn phòng.
Làm sao kiểm soát cân nặng khi bạn thuộc nhóm “dễ béo”?
Ăn đúng – không chỉ là ăn ít
- Tăng cường rau xanh, chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt.
- Hạn chế tinh bột tinh chế (cơm trắng, bánh mì trắng, đồ ngọt).
- Bổ sung protein nạc (thịt gà, cá, trứng, đậu).
- Ăn chậm, nhai kỹ để não kịp nhận tín hiệu no.
Tăng cường vận động
- Đi bộ, tập thể dục 30 phút mỗi ngày.
- Kết hợp cardio và tập sức mạnh để tăng cơ – cơ bắp giúp đốt calo hiệu quả hơn mỡ.
Quản lý căng thẳng và giấc ngủ
- Ngủ đủ 7–8 giờ mỗi đêm để tránh rối loạn hormon gây thèm ăn.
- Thư giãn bằng yoga, thiền, hít thở sâu.
Chăm sóc hệ vi sinh đường ruột
- Một yếu tố quan trọng thường bị bỏ qua là sức khỏe hệ tiêu hóa. Đường ruột khỏe mạnh không chỉ giúp tiêu hóa tốt hơn, mà còn cân bằng vi sinh, giảm nguy cơ tăng cân ngoài ý muốn.
Vai trò của hệ tiêu hóa trong kiểm soát cân nặng
Các nghiên cứu chỉ ra rằng:
- Người béo phì thường có sự mất cân bằng giữa vi khuẩn “tốt” và “xấu” trong ruột.
- Khi lợi khuẩn bị suy giảm, cơ thể hấp thụ nhiều calo hơn từ cùng một lượng thức ăn so với người có hệ vi sinh khỏe mạnh.
- Bổ sung probiotics, chất xơ hòa tan, và thực phẩm lên men giúp cân bằng hệ vi sinh, hỗ trợ giảm cân tự nhiên.
Giải pháp cho người “dễ béo”
Câu nói “hít không khí cũng tăng cân” nghe thì hài hước, nhưng thực chất phản ánh một vấn đề sức khỏe có thật: cơ địa, nội tiết tố, chuyển hóa và hệ vi sinh đường ruột đều ảnh hưởng đến cân nặng. Nếu bạn thuộc nhóm “dễ béo”, đừng vội nản lòng. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ: ăn uống lành mạnh, tăng vận động, chăm sóc giấc ngủ và đặc biệt là bảo vệ hệ tiêu hóa.
👉 Một gợi ý cho bạn là IBS Tuệ Tĩnh – sản phẩm hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp giảm rối loạn tiêu hóa, đồng thời cải thiện khả năng hấp thu dinh dưỡng. Khi đường ruột khỏe mạnh, bạn không chỉ kiểm soát được các triệu chứng khó chịu như đầy hơi, táo bón, tiêu chảy mà còn dễ dàng hơn trong việc giữ vóc dáng cân đối.
Liên hệ ngay tổng đài miễn cước 1800 2295 hoặc truy cập website để đặt hàng ngay nhé!
