Trong nhịp sống hiện đại bận rộn, nhiều người vì lý do công việc, học tập hay môi trường xung quanh không thuận tiện mà hình thành thói quen nhịn đi vệ sinh. Nghe qua có vẻ vô hại, nhưng việc trì hoãn nhu cầu cơ bản này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe đường ruột, đặc biệt là ruột già và trực tràng.
Hãy cùng TS BS CKII Nguyễn Thị Thanh Hương – Chủ nhiệm khoa Lão Bệnh viện Y học cổ truyền Quân đội Trung Ương – cố vấn chuyên môn của Dược phẩm Tuệ Tĩnh tìm hiểu rõ hơn về tác hại của hành vi tưởng chừng nhỏ bé này.
Vì sao con người có cảm giác muốn đi vệ sinh?
Cơ thể con người vận hành một cách rất thông minh. Sau khi tiêu hóa và hấp thu các chất dinh dưỡng, phần còn lại của thức ăn sẽ được chuyển xuống ruột già, tạo thành phân. Khi phân tích tụ đến một mức độ nhất định, các thụ thể thần kinh tại thành trực tràng sẽ gửi tín hiệu lên não, tạo cảm giác muốn đi đại tiện.
Lúc này, việc đi vệ sinh là phản xạ tự nhiên giúp cơ thể đào thải chất cặn bã ra ngoài, duy trì sự cân bằng hệ tiêu hóa và ngăn chặn sự tích tụ độc tố. Nếu thường xuyên kìm nén cảm giác này, cơ thể sẽ dần mất đi phản xạ nhạy bén, dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Những tác hại tiềm ẩn khi nhịn đi vệ sinh thường xuyên
Táo bón mạn tính
- Khi phân bị giữ lại lâu trong trực tràng, nước trong phân sẽ bị hấp thu ngược lại vào cơ thể, khiến phân trở nên khô, cứng và khó thải ra ngoài. Đây là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến táo bón, đặc biệt ở những người có thói quen nhịn vệ sinh kéo dài nhiều ngày.
Suy giảm nhu động ruột
- Cơ thể hoạt động theo cơ chế phản xạ. Nếu bạn liên tục nhịn đi vệ sinh, hệ thần kinh ruột sẽ “quen” với việc không cần phản ứng, khiến nhu động ruột trở nên lười hoạt động. Về lâu dài, người bệnh có thể mất cảm giác muốn đi tiêu, dẫn đến đại tiện khó khăn hoặc gián đoạn nhiều ngày.
Tăng nguy cơ bệnh trĩ và nứt hậu môn
- Việc rặn quá mức do táo bón gây áp lực lớn lên thành tĩnh mạch hậu môn – trực tràng, dẫn đến giãn tĩnh mạch và hình thành búi trĩ. Bên cạnh đó, phân khô cứng cũng có thể gây tổn thương niêm mạc hậu môn, gây đau rát, chảy máu khi đại tiện.
Rối loạn tiêu hóa kéo dài
- Nhịn đi vệ sinh khiến phân tồn đọng trong ruột lâu hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển, dễ gây ra các triệu chứng như chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu, hoặc nặng hơn là viêm đại tràng.
Tác động tiêu cực đến tâm lý
- Nhiều người thường xuyên nhịn vệ sinh phải sống trong tình trạng khó chịu, căng thẳng, mất tập trung. Thói quen này lâu dài còn ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, hiệu suất làm việc và học tập, đặc biệt ở học sinh – sinh viên hoặc nhân viên văn phòng.
Những ai dễ có thói quen nhịn vệ sinh?
- Người làm công việc đặc thù: tài xế, nhân viên bán hàng, công nhân dây chuyền, giáo viên,…
- Trẻ em và học sinh: ngại đi vệ sinh ở trường, sợ bị mắng hoặc không được phép ra ngoài giữa giờ.
- Người mắc hội chứng ruột kích thích (IBS): vì e ngại việc đi ngoài thất thường ở nơi công cộng.
- Người từng bị đau rát hậu môn hoặc chảy máu khi đi đại tiện, dẫn đến tâm lý sợ đi tiêu.
Giải pháp khắc phục thói quen nhịn đi vệ sinh
Tập thói quen đi vệ sinh vào khung giờ cố định
- Buổi sáng sau khi thức dậy hoặc sau bữa ăn là thời điểm lý tưởng để đi đại tiện. Hãy rèn luyện cơ thể phản xạ theo lịch trình, kể cả ban đầu chưa buồn đi, việc ngồi bồn cầu vài phút mỗi ngày cũng sẽ tạo ra thói quen tốt.
Tạo điều kiện thoải mái để đi vệ sinh
- Nếu môi trường làm việc không thuận lợi, hãy trao đổi với quản lý để được linh hoạt hơn. Đối với trẻ em, phụ huynh và giáo viên nên hướng dẫn và tạo sự an toàn tâm lý khi trẻ cần đi vệ sinh ở trường.
Uống đủ nước, ăn nhiều chất xơ
- Chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt giúp làm mềm phân và tăng nhu động ruột. Nên uống từ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày, đặc biệt vào buổi sáng sớm để kích thích nhu động ruột hoạt động.
Tăng cường vận động thể chất
- Đi bộ, yoga, các bài tập vùng bụng giúp cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa và tạo cảm giác muốn đi vệ sinh đều đặn.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng sau đây kéo dài, dù đã thay đổi thói quen sinh hoạt:
- Đi tiêu dưới 3 lần/tuần
- Phân khô, rắn, đau khi đại tiện
- Cảm giác không đi hết phân
- Chảy máu, đau rát hậu môn
- Đầy hơi, chướng bụng liên tục
Hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để được thăm khám và tư vấn điều trị phù hợp. Việc chủ quan với những triệu chứng ban đầu có thể dẫn đến viêm đại tràng, sa trực tràng, hoặc trĩ nặng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Thói quen nhịn đi vệ sinh tưởng chừng như vô hại nhưng lại âm thầm phá vỡ sự ổn định của hệ tiêu hóa, đặc biệt là sức khỏe ruột già và trực tràng. Việc chủ động lắng nghe cơ thể, đi vệ sinh đúng lúc và duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh chính là chìa khóa để phòng ngừa hiệu quả các rối loạn tiêu hóa thường gặp như táo bón, trĩ, viêm đại tràng hay hội chứng ruột kích thích (IBS).
Chia sẻ của chuyên gia tiêu hóa về sản phẩm IBS Tuệ Tĩnh
Nếu bạn hoặc người thân đang gặp tình trạng khó đi tiêu, đầy hơi, rối loạn đại tiện kéo dài, hãy cân nhắc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược tự nhiên để cải thiện chức năng ruột một cách an toàn, bền vững.
IBS Tuệ Tĩnh là sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa được bào chế từ các dược liệu truyền thống như mộc hương, cam thảo, bạch truật, sa nhân… giúp:
- Tăng cường nhu động ruột, hỗ trợ đi tiêu dễ dàng
- Làm dịu niêm mạc ruột, giảm co thắt, giảm đau bụng
- Hỗ trợ cải thiện các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích (IBS) và viêm đại tràng co thắt
Sử dụng IBS Tuệ Tĩnh đều đặn kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý sẽ giúp bạn giữ cho hệ tiêu hóa luôn khỏe mạnh, tránh xa những hệ lụy đáng tiếc do thói quen nhịn vệ sinh gây ra.
Liên hệ ngay tổng đài miễn cước 1800 2295 hoặc truy cập website để đặt hàng ngay nhé!
