Trong nhịp sống hiện đại, việc thức khuya dường như đã trở thành “bình thường mới”. Dù là học tập, làm việc, giải trí hay đơn giản là khó ngủ, nhiều người vẫn duy trì thói quen ngủ muộn trong thời gian dài. Tuy nhiên, ít ai để ý rằng chính việc thức khuya này lại là nguyên nhân âm thầm gây ra các cơn đau dạ dày – từ nhẹ đến dai dẳng.
Vậy vì sao thức khuya lại ảnh hưởng đến dạ dày? Cùng PGS.TS.BS. TTUT.Nguyễn Quang Duật – UV Thường vụ BCH Hội Khoa học Tiêu hóa Việt Nam, nguyên Trưởng Khoa Tiêu hóa BVQY 103 – cố vấn chuyên môn của Dược phẩm Tuệ Tĩnh tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
-
Nhiệt miệng dai dẳng? Đừng quên kiểm tra đường ruột của bạn!
-
Thực phẩm lên men – tốt hay xấu cho người mắc hội chứng ruột kích thích?
-
Tập thể dục giúp giảm triệu chứng IBS: Bí quyết đơn giản, hiệu quả lâu dài
Thức khuya gây đau dạ dày như thế nào?
Dạ dày hoạt động theo nhịp sinh học của cơ thể. Khi bạn thức khuya – nghĩa là “phá vỡ” nhịp sinh học tự nhiên – thì toàn bộ quá trình tiêu hóa, bài tiết dịch vị, và vận động của dạ dày cũng bị ảnh hưởng.
Rối loạn tiết axit dạ dày
Cơ thể có xu hướng tiết axit dạ dày nhiều hơn vào ban đêm. Việc bạn thức khuya khiến dạ dày hoạt động trong trạng thái không có thức ăn để tiêu hóa. Kết quả là axit dư thừa sẽ kích ứng niêm mạc dạ dày, gây cảm giác cồn cào, nóng rát, đau thượng vị.
Tăng áp lực lên hệ thần kinh ruột (gut-brain axis)
Thức khuya thường đi kèm với stress, căng thẳng thần kinh, thiếu ngủ – những yếu tố làm suy giảm chức năng của hệ thần kinh ruột. Khi mối liên hệ giữa não và hệ tiêu hóa bị rối loạn, các triệu chứng như đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa, đầy hơi, buồn nôn sẽ dễ xảy ra hơn.
Rối loạn đồng hồ sinh học
Đồng hồ sinh học kiểm soát hàng loạt hoạt động bên trong cơ thể, bao gồm cả quá trình co bóp và làm rỗng dạ dày. Khi bạn ngủ muộn, các hoạt động này trở nên bất thường – thức ăn tiêu hóa chậm, tăng áp lực lên dạ dày, gây cảm giác tức bụng, khó chịu.
Thức khuya + Ăn đêm: Bộ đôi hủy hoại dạ dày
Một sai lầm phổ biến là ăn khuya để chống đói khi thức muộn. Nhưng bạn có biết rằng:
- Ăn khuya kết hợp với thức khuya chính là công thức khiến dạ dày làm việc quá tải.
- Ăn khuya → dạ dày phải tiêu hóa trong khi cơ thể đang cần nghỉ ngơi.
- Thức khuya → hệ tiêu hóa không được thư giãn, dễ tổn thương niêm mạc.
Ngoài ra, các món ăn khuya thường nhiều dầu mỡ, cay nóng, hoặc khó tiêu – càng làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày, trào ngược axit.
Ngược lại, nhịn ăn tối rồi thức khuya cũng gây hại. Khi bụng đói mà cơ thể vẫn tỉnh táo, axit dạ dày tiết ra liên tục, không có “đối tượng” để tiêu hóa, dễ dẫn đến viêm loét và đau quặn bụng về đêm.
Ai dễ bị đau dạ dày khi thức khuya?
Dù ai cũng có thể bị ảnh hưởng, nhưng các nhóm sau đặc biệt nhạy cảm:
- Người có tiền sử viêm loét dạ dày, trào ngược
- Sinh viên ôn thi, nhân viên làm việc khuya, tài xế ca đêm
- Người thường xuyên uống cà phê, hút thuốc vào buổi tối
- Người bị stress, rối loạn lo âu
Hậu quả nếu duy trì thói quen thức khuya kéo dài
Đau dạ dày do thức khuya không chỉ dừng lại ở vài cơn đau âm ỉ. Nếu không điều chỉnh kịp thời, bạn có thể phải đối mặt với những biến chứng nghiêm trọng:
Viêm dạ dày mạn tính
- Niêm mạc dạ dày bị kích ứng liên tục, gây viêm nhiễm lâu dài, dẫn đến tình trạng đau dai dẳng, ăn kém, sút cân.
Loét dạ dày – tá tràng
- Tình trạng axit ăn mòn niêm mạc không kiểm soát sẽ tạo ra ổ loét, gây đau nhiều, xuất huyết tiêu hóa nếu nặng.
Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD)
- Thức khuya dễ gây rối loạn vận động cơ vòng thực quản dưới, tạo điều kiện cho axit trào ngược lên cổ họng, kèm theo ợ nóng, ợ chua.
Suy giảm hệ miễn dịch tiêu hóa
- Thiếu ngủ ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống miễn dịch, trong đó có hệ vi sinh đường ruột, khiến bạn dễ mắc các bệnh tiêu hóa khác như rối loạn đại tiện, hội chứng ruột kích thích (IBS).
Cách giảm đau dạ dày khi bắt buộc phải thức khuya
Nếu vì công việc hoặc học tập, bạn không thể tránh khỏi những đêm thức muộn, hãy lưu ý những mẹo sau để bảo vệ dạ dày:
Không để bụng đói
- Uống một ly sữa ấm, ăn nhẹ với cháo loãng, bánh mì mềm hoặc trái cây dễ tiêu hóa trước khi thức khuya sẽ giúp trung hòa bớt axit, giảm cảm giác đau.
Hạn chế thực phẩm kích thích
- Tránh cà phê, trà đặc, nước ngọt có gas, đồ chiên rán, cay – những “kẻ thù” của dạ dày ban đêm.
Ngủ bù khoa học
- Hãy cố gắng ngủ bù đúng giờ sinh học, tốt nhất là trong khoảng từ 6 – 10 giờ sáng hôm sau, để hệ tiêu hóa có cơ hội phục hồi.
Uống nước ấm, giữ tinh thần thư giãn
- Uống nước ấm có thể giúp làm dịu cơn đau và giảm co bóp dạ dày. Một số người còn dùng trà gừng loãng, tinh bột nghệ với mật ong như mẹo dân gian hỗ trợ.
Ngủ sớm – cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ dạ dày
Bạn có thể dùng thuốc, ăn uống khoa học, tập luyện để cải thiện tiêu hóa. Nhưng nếu vẫn duy trì thói quen thức khuya, tất cả nỗ lực đó đều sẽ bị phá vỡ.
Giấc ngủ không chỉ nuôi dưỡng trí não mà còn là thời gian tái tạo hệ tiêu hóa, giúp dạ dày nghỉ ngơi và phục hồi sau một ngày hoạt động.
Vì vậy, hãy tạo thói quen ngủ sớm – ngủ đủ. Bắt đầu từ việc giảm dần thời gian sử dụng điện thoại ban đêm, điều chỉnh lịch sinh hoạt từng chút một, để giấc ngủ quay lại đúng với vai trò vốn có của nó.
Thức khuya gây đau dạ dày là điều đã được khoa học chứng minh, không chỉ do rối loạn tiêu hóa mà còn vì hàng loạt tác động liên quan đến hệ thần kinh, miễn dịch và hormone. Nếu bạn thường xuyên bị đau bụng âm ỉ vào ban đêm, khó tiêu, hoặc trào ngược khi ngủ muộn – hãy nghiêm túc xem lại thói quen sinh hoạt của mình.
Đừng để một cơn đau dạ dày nhắc bạn rằng: Giấc ngủ đúng giờ chính là liều thuốc tự nhiên tốt nhất cho hệ tiêu hóa.
Với thành phần thảo dược thiên nhiên, IBS Tuệ Tĩnh có thể sử dụng song song với các phương pháp điều trị khác mà không gây tương tác bất lợi, mang lại sự linh hoạt tối ưu trong điều trị.
IBS Tuệ Tĩnh giúp điều hòa nhu động ruột, giảm co thắt và ổn định hệ thần kinh ruột – yếu tố quan trọng thường bị rối loạn ở người mắc Hội chứng ruột kích thích.
Cam thảo và Trần bì – hai vị thuốc quen thuộc trong Đông y – giúp bổ tỳ vị, điều hòa khí, giảm đầy trướng, buồn nôn và cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa một cách tự nhiên.
Liên hệ ngay tổng đài miễn cước 1800 2295 hoặc truy cập website để đặt hàng ngay nhé!
