Hang vị dạ dày – bộ phận nối giữa thân dạ dày và môn vị – là nơi thường xuyên bị viêm, loét hơn các vị trí khác. Nhiều người chỉ biết loét dạ dày là bệnh phổ biến mà ít để ý rằng loét hang vị chiếm tỷ lệ cao và tiềm ẩn biến chứng nguy hiểm.
Vậy điều gì khiến khu vực này trở thành “điểm yếu” của dạ dày? Bài viết dưới đây chuyên gia tiêu hóa PGS.TS.BS. TTUT.Nguyễn Quang Duật sẽ giải thích chi tiết nguyên nhân, yếu tố nguy cơ và cách bảo vệ hang vị để phòng ngừa loét hiệu quả.
Hang vị dạ dày là gì?
Hang vị là phần nằm ở 1/3 dưới của dạ dày, nối tiếp với thân dạ dày và trước môn vị – nơi thông xuống tá tràng. Đây là vị trí quan trọng trong quá trình tiêu hóa vì:
- Tiếp nhận và nhào trộn thức ăn đã được nghiền nhỏ từ thân dạ dày.
- Tiết chất nhầy và bicarbonat giúp trung hòa bớt axit, bảo vệ niêm mạc.
- Điều tiết lượng thức ăn xuống ruột non thông qua cơ thắt môn vị.
Mặc dù có cơ chế bảo vệ, hang vị lại là khu vực thường xuyên bị viêm và loét hơn so với thân hay đáy dạ dày. Nguyên nhân nằm ở cả yếu tố cấu tạo, sinh lý và tác động từ bên ngoài.
Vì sao hang vị dễ bị loét hơn các vị trí khác?
Cấu trúc niêm mạc mỏng và ít tuyến tiết bảo vệ
Niêm mạc hang vị mỏng hơn so với thân dạ dày, trong khi các tuyến tiết dịch bảo vệ (như chất nhầy, bicarbonat) ít hơn. Điều này khiến lớp bảo vệ kém hiệu quả trước tác động của:
- Axit HCl
- Men tiêu hóa (pepsin)
- Các yếu tố tấn công như vi khuẩn, rượu bia, thuốc.
Nơi tập trung nhiều vi khuẩn Helicobacter pylori
Hang vị là “điểm trú ngụ” yêu thích của vi khuẩn H. pylori – tác nhân chính gây viêm loét dạ dày. Lý do:
- Môi trường hang vị ít axit hơn thân dạ dày → thuận lợi cho H. pylori sống và sinh sôi.
- Vi khuẩn tiết ra urease, phá hủy chất nhầy bảo vệ, làm lộ lớp niêm mạc.
- Kích thích phản ứng viêm kéo dài, dẫn đến tổn thương và loét.
Vị trí “giao thoa” chịu nhiều áp lực cơ học
Hang vị nằm gần môn vị – cơ thắt điều khiển thức ăn xuống ruột non. Khi co bóp, khu vực này thường xuyên chịu:
- Ma sát cơ học từ thức ăn.
- Áp lực co thắt khi tiêu hóa. Những tác động này làm tăng nguy cơ trầy xước và viêm nếu lớp bảo vệ bị suy yếu.
Ảnh hưởng từ rối loạn tiết axit
Một số tình trạng như hội chứng Zollinger–Ellison hoặc kích thích thần kinh phế vị quá mức khiến axit tiết nhiều. Dù phần lớn axit được sản xuất ở thân dạ dày, nhưng khi đổ xuống hang vị với lượng lớn và thường xuyên, sẽ làm mòn niêm mạc, gây loét.
Nhạy cảm hơn với yếu tố nguy cơ từ bên ngoài
Hang vị là “điểm yếu” trước các yếu tố như:
- Thuốc NSAIDs (giảm đau, kháng viêm) → ức chế tổng hợp prostaglandin, giảm tiết chất nhầy.
- Rượu bia, cà phê, thuốc lá → tăng tiết axit, giảm máu nuôi niêm mạc.
- Căng thẳng kéo dài → rối loạn tuần hoàn và tăng phản ứng viêm.
Biến chứng khi loét hang vị không được điều trị kịp thời
Nếu không phát hiện và xử lý sớm, loét hang vị có thể dẫn tới:
- Xuất huyết tiêu hóa: nôn ra máu, đi ngoài phân đen.
- Thủng dạ dày: gây viêm phúc mạc, nguy hiểm tính mạng.
- Hẹp môn vị: thức ăn khó xuống ruột non, gây đầy trướng và nôn ói.
- Ung thư dạ dày: viêm mạn tính do H. pylori làm tăng nguy cơ chuyển sản niêm mạc.
Cách bảo vệ hang vị dạ dày
- Điều trị triệt để H. pylori nếu nhiễm.
- Ăn uống lành mạnh: chia nhỏ bữa, hạn chế đồ cay nóng, chua, rượu bia.
- Tránh lạm dụng thuốc giảm đau: đặc biệt nhóm NSAIDs.
- Giảm căng thẳng: ngủ đủ, tập thể dục nhẹ, thiền hoặc yoga.
- Tăng cường thực phẩm bảo vệ niêm mạc: sữa, chuối, khoai lang, mật ong.
IBS Tuệ Tĩnh – Giải pháp hỗ trợ bảo vệ niêm mạc tiêu hóa
Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt, bạn có thể hỗ trợ phục hồi niêm mạc hang vị bằng sản phẩm thảo dược an toàn.
IBS Tuệ Tĩnh là sản phẩm hỗ trợ đường tiêu hóa, với thành phần thảo dược giúp:
- Hỗ trợ làm lành tổn thương niêm mạc.
- Giảm triệu chứng đầy bụng, khó tiêu, đau dạ dày.
- An toàn, phù hợp cho người cần chăm sóc dạ dày lâu dài.
💡 Nếu bạn thường xuyên bị đau âm ỉ vùng thượng vị, ợ chua, khó tiêu hoặc đã từng được chẩn đoán viêm/loét hang vị, hãy tham khảo IBS Tuệ Tĩnh kết hợp chế độ ăn uống khoa học để bảo vệ hệ tiêu hóa từ bên trong.
Liên hệ ngay tổng đài miễn cước 1800 2295 hoặc truy cập website để đặt hàng ngay nhé!
