Hội chứng ruột kích thích (IBS – Irritable Bowel Syndrome) là một rối loạn chức năng đường ruột phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Dù không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng IBS có thể làm giảm chất lượng cuộc sống do các triệu chứng kéo dài như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón. Một trong những yếu tố then chốt trong việc kiểm soát IBS chính là chế độ ăn uống hàng ngày.
Vậy chế độ ăn ảnh hưởng đến triệu chứng IBS như thế nào? Hãy cùng khám phá chi tiết cùng TS.BS.CKII Nguyễn Thị Thanh Hương – cố vấn chuyên môn của Dược phẩm Tuệ Tĩnh trong bài viết dưới đây.
Mối liên hệ giữa chế độ ăn và hội chứng ruột kích thích
Hệ tiêu hóa của người mắc IBS thường nhạy cảm hơn so với người bình thường. Một số loại thực phẩm có thể kích thích ruột, gây ra các triệu chứng như chướng bụng, tiêu chảy hoặc táo bón. Do đó, những gì bạn ăn hàng ngày có thể làm tăng nặng hoặc cải thiện tình trạng IBS.
Các nghiên cứu cho thấy, hơn 70% người mắc IBS nhận thấy các triệu chứng cải thiện đáng kể sau khi thay đổi chế độ ăn. Điều này cho thấy việc ăn uống khoa học có thể là một phương pháp điều trị tự nhiên, hiệu quả mà không cần dùng đến thuốc.
Các nhóm thực phẩm có thể làm trầm trọng triệu chứng IBS
Một số loại thực phẩm có xu hướng kích thích đường ruột, đặc biệt là ở người bị IBS. Dưới đây là những “thủ phạm” phổ biến:
Nhóm thực phẩm giàu FODMAP
FODMAP là từ viết tắt của các loại carbohydrate lên men kém hấp thu ở ruột non, gồm:
- Fermentable (lên men)
- Oligosaccharides (như fructans, galacto-oligosaccharides)
- Disaccharides (lactose)
- Monosaccharides (fructose dư)
- And Polyols (sorbitol, mannitol)
Những chất này có thể bị lên men bởi vi khuẩn ruột, gây ra khí và làm tăng áp lực trong ruột, từ đó dẫn đến các triệu chứng đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy.
Các thực phẩm chứa nhiều FODMAP bao gồm:
- Hành, tỏi, bắp cải, súp lơ
- Táo, lê, dưa hấu
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
- Các loại đậu
Caffeine và rượu
- Cà phê, trà đen, nước tăng lực có chứa caffeine – chất kích thích nhu động ruột, có thể làm nặng thêm tiêu chảy.
- Rượu có thể gây kích ứng lớp niêm mạc ruột và phá vỡ hệ vi sinh vật đường ruột.
Thực phẩm nhiều chất béo
Đồ chiên rán, thức ăn nhanh có thể làm chậm quá trình tiêu hóa hoặc gây co thắt ruột, dẫn đến tiêu chảy hoặc táo bón.
Những thực phẩm giúp làm dịu triệu chứng IBS
Bên cạnh những thực phẩm nên hạn chế, một số loại thực phẩm lại có thể làm dịu hệ tiêu hóa và hỗ trợ kiểm soát IBS hiệu quả.
Thực phẩm giàu chất xơ hòa tan
Chất xơ hòa tan giúp hấp thu nước trong ruột, làm mềm phân, đặc biệt hữu ích với người bị táo bón. Nguồn chất xơ tốt bao gồm:
- Yến mạch
- Chuối chín
- Hạt chia
- Hạt lanh
- Cà rốt, khoai lang
Lưu ý: Việc tăng cường chất xơ nên được thực hiện từ từ, tránh tăng đột ngột để không gây đầy hơi.
Probiotics – Lợi khuẩn cho đường ruột
Các nghiên cứu chỉ ra rằng probiotics có thể giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giảm viêm và cải thiện triệu chứng IBS. Bạn có thể tìm thấy probiotics trong:
- Sữa chua lên men tự nhiên
- Miso, kim chi
- Men vi sinh dạng viên
Nước và các loại trà thảo mộc
Uống đủ nước giúp hỗ trợ tiêu hóa, phòng tránh táo bón. Một số loại trà thảo mộc như trà bạc hà, trà gừng, trà hoa cúc có tác dụng làm dịu đường ruột, giảm co thắt và đầy hơi.
Chế độ ăn Fodmap thấp – phương pháp dinh dưỡng hiệu quả cho người mắc IBS
Chế độ ăn FODMAP thấp (Low FODMAP Diet) là phương pháp ăn kiêng được khuyến nghị bởi các chuyên gia dinh dưỡng cho người bị IBS. Nguyên tắc của phương pháp này bao gồm:
- Giai đoạn 1: Loại bỏ hoàn toàn thực phẩm giàu FODMAP trong 4 – 6 tuần.
- Giai đoạn 2: Tái thử từng nhóm thực phẩm để xác định nguyên nhân gây triệu chứng.
- Giai đoạn 3: Cá nhân hóa chế độ ăn phù hợp lâu dài.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng 75% bệnh nhân IBS có cải thiện triệu chứng rõ rệt sau khi tuân thủ chế độ ăn FODMAP thấp.
Lưu ý: Chế độ ăn này nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo đầy đủ dưỡng chất và đúng cách.
Những lưu ý khi xây dựng chế độ ăn cho người mắc IBS
- Ghi nhật ký ăn uống: Theo dõi các thực phẩm bạn ăn và triệu chứng kèm theo để xác định “thủ phạm”.
- Ăn đúng giờ, đúng bữa: Tránh bỏ bữa hoặc ăn quá nhiều trong một lần.
- Ăn chậm, nhai kỹ: Hỗ trợ tiêu hóa và giảm lượng không khí nuốt vào gây đầy hơi.
- Tránh stress: Căng thẳng ảnh hưởng đến nhu động ruột, làm nặng thêm IBS. Thiền, yoga, đi bộ là những cách giúp thư giãn tốt.
Chế độ ăn uống đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát và cải thiện triệu chứng của hội chứng ruột kích thích. Việc hiểu rõ những thực phẩm cần tránh, những thực phẩm nên bổ sung, cùng cách xây dựng chế độ ăn hợp lý không chỉ giúp giảm đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Nếu bạn đang sống chung với IBS, hãy bắt đầu từ việc lắng nghe cơ thể và điều chỉnh chế độ ăn hợp lý – đó là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong hành trình quản lý căn bệnh này một cách tự nhiên và hiệu quả.
Gợi ý giải pháp hỗ trợ hiệu quả: Sản phẩm IBS Tuệ Tĩnh
Như tên gọi – IBS Tuệ Tĩnh là sản phẩm bảo vệ sức khỏe đặc biệt phù hợp và hiệu quả đối với căn bệnh hội chứng ruột kích thích
Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý và lối sống lành mạnh, nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích (IBS) đã tìm đến các sản phẩm hỗ trợ có nguồn gốc tự nhiên để cải thiện triệu chứng hiệu quả và an toàn. Một trong những giải pháp được tin dùng hiện nay là IBS Tuệ Tĩnh – sản phẩm đã được Bộ Y Tế cấp phép lưu hành toàn quốc, đảm bảo chất lượng và độ an toàn khi sử dụng lâu dài.
IBS Tuệ Tĩnh là sự kết hợp giữa các dược liệu quý trong y học cổ truyền như bạch truật, mộc hương, hoàng liên, cam thảo… giúp hỗ trợ giảm đau bụng, đầy hơi, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy và táo bón – những triệu chứng điển hình của viêm đại tràng và hội chứng ruột kích thích. Sản phẩm không chỉ giúp làm dịu đường ruột mà còn có tác dụng tăng cường chức năng tiêu hóa, ổn định nhu động ruột, từ đó cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.
Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp tự nhiên, lành tính để đồng hành trong quá trình kiểm soát IBS, hãy trải nghiệm IBS Tuệ Tĩnh – lựa chọn đáng tin cậy cho một hệ tiêu hóa khỏe mạnh và cuộc sống trọn vẹn hơn mỗi ngày.
Liên hệ hotline 1800 2295 hoặc truy cập website để biết thêm thông tin chi tiết!
